Traject naar een plattelandspact
Maar zo’n plattelandspact vraagt natuurlijk ook een structurele financiering. In dat opzicht waardeer ik de aangekondigde verhoging van de middelen in het 'Openruimtefonds', want plattelandsbeleid moet inderdaad meer zijn dan LEADER-projecten alleen. Deze extra centen creëren ademruimte voor onze vele landelijke gemeenten, dit geeft hen de mogelijkheid te doen wat moet om basisdienstverlening aan de burger te blijven garanderen. Desalniettemin staat het water toch aan de lippen van vele lokale besturen, zeker in landelijk gebied, dit door de sterk gestegen loonkost, bouwkost en meer uitdagingen die op hen afkomen.
En het is positief dat u binnen de 2 jaar met een concreet plattelandspact wenst te komen, maar ik mis nog meer toelichting bij de concrete stappen hiernaartoe, termijnen en wie u precies zal bij betrekken. Hoe kunnen wij hier in het parlement ook onze rol spelen bij de ontwikkeling van dit pact?
Luisteren naar de stem van het platteland
Ik ben alvast blij te lezen dat u ervoor kiest om te luisteren naar de stem van het platteland en om bottom-up te werk te gaan. Toch wil ik benadrukken dat dé stem van het platteland niet bestaat. Elk dorp heeft unieke noden en uitdagingen, waardoor het creëren van een kader dat op maat is van álle dorpen een bijzonder moeilijke opgave is. Juist daarom lezen we graag dat u voldoende ruimte laat voor lokale projecten en er geen eenheidsworst van te maken binnen het plattelandspact.
Vlaanderen in Europa
U gaat onderzoeken of het haalbaar is om de EU-plattelandstoets toe te passen binnen Vlaanderen? -Ook hier mis ik nog hoe dit concreet in zijn werk zal gaan. Ik veronderstel dat dit zal plaatsvinden op korte termijn gezien dit klaar moet zijn alvorens te kunnen starten aan strategisch plan GLB post 2027.
Kleinschalige waterberging
We staan zeker positief tegenover uw onderzoek naar hoe lokale gemeenten ook hun eigen kleinschalige waterberging te kunnen creëren. Want de optelsom van beiden zal zeker versterkend werken, het is niet alleen het grotere Vlaamse Blue Deal project dat daar het verschil zal maken, ook lokale initiatieven vragen aandacht.
Lokaal voedselbeleid
Het is ook uw doel om tegen het einde van deze legislatuur in minstens 25% van de Vlaamse gemeenten een (boven)lokale voedselstrategie uitgerold te laten hebben, waarbij maximaal wordt ingezet op samenwerking tussen het platteland en stedelijke gebieden. Worden de lokale voedselregisseurs, waarvoor eind 2023 nog een oproep liep bij VLM, hierbij betrokken of hoe ziet u dit precies?
Dorps- en buurtpunten
Vandaag loopt in onze provincie West-Vlaanderen ook een studiedag over ‘Draag het dorp, tussen behoud en verandering’ het zijn zeer interessante momenten voor lokale mandatarissen. Er zal daar ongetwijfeld ook veel gesproken worden over de multifunctionele dorps- en buurtpunten. Hoe ziet u daar de concrete verdere uitrol? Er is hier zeker een snijvlak tussen plattelandsbeleid en het domein welzijn. De projecten ‘zorgzame buurten’ en andere initiatieven van lokale besturen steunen vaak op zéér tijdelijke middelen. Er wordt hiervoor verwezen naar LEADER-middelen, maar de landelijke gemeenten missen vaak de capaciteit om de grotere planlast bij LEADER-projecten te dragen. Lokale besturen dienen structureel ondersteund te worden bij het opzetten van dorps- en buurtpunten, zonder dit dreigen zulke initiatieven verloren te gaan. Ik roep u op om van gedachten te wisselen met uw collega van welzijn over hoe deze structurele steun verankerd kan worden.
Conclusie
We lezen veel studie, rapporten en toetsen in uw beleidsnota. Studies en visies zijn onmisbaar om richting te geven, maar laten we vooral niet vergeten te blijven investeren in de concrete oplossingen voor de plattelandsproblemen van vandaag. Langetermijnstrategieën zijn belangrijk, maar het is cruciaal dat de middelen niet uitsluitend gaan naar pacten, rapporten en strategieën. Er moet ook voldoende aandacht blijven voor de noden van de burger zelf en de noden die er zijn zeer concreet in de praktijk.
